การดื่มน้ำด่าง มีผลกับร่างกายเราอย่างไร?
ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา “น้ำด่าง” (Alkaline Water) หรือ “น้ำที่มีค่า pH สูงกว่า 7.0” ได้รับความสนใจอย่างมาก ด้วยคำโฆษณาว่าช่วยปรับสมดุลร่างกาย ลดความเป็นกรด เพิ่มความสดชื่น และช่วยให้สุขภาพดีขึ้น แต่แท้จริงแล้ว น้ำด่างส่งผลต่อร่างกายอย่างไร?
สุขภาพ
ลุงหมวย
12/3/2025
บทความนี้จะพาไปทำความเข้าใจอย่างละเอียด พร้อมคำแนะนำสำหรับมือใหม่ที่คิดจะเริ่มดื่มน้ำด่างครับ
น้ำด่างคืออะไร?
น้ำด่าง (Alkaline Water) คือ น้ำที่มีค่าความเป็นด่างสูงกว่าน้ำดื่มปกติ โดยทั่วไปมีค่า pH ประมาณ 8–9.5 ซึ่งอาจเกิดขึ้นตามธรรมชาติ (จากหินแร่) หรือถูกปรับด้วยเครื่องทำน้ำด่าง (Ionizer) ให้มีสัดส่วนแร่ธาตุจำเพาะ เช่น แคลเซียม แมกนีเซียม โพแทสเซียม เป็นต้น
น้ำด่าง มีผลต่อร่างกายอย่างไร?
1) อาจช่วยลดอาการกรดไหลย้อนในบางคน
น้ำด่างที่มีค่า pH สูงสามารถช่วยลดความเป็นกรดของน้ำย่อยได้เล็กน้อย จึงมีรายงานว่าช่วยบรรเทาอาการกรดไหลย้อนในบางกรณี แต่ผลลัพธ์แตกต่างกันไปในแต่ละคน และไม่ใช่การรักษาโรคโดยตรง
2) ช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นให้ร่างกายได้ดีขึ้น (ในบางงานวิจัย)
บางการศึกษาพบว่าโมเลกุลของน้ำด่างมีโครงสร้าง “คลัสเตอร์เล็กกว่า” เมื่อเทียบกับน้ำทั่วไป ทำให้บางคนรู้สึกชุ่มคอหรือสดชื่นเร็วขึ้น แต่ยังไม่มีหลักฐานชัดเจนว่าแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญจากน้ำธรรมดาในระยะยาว
3) อาจช่วยลดความเป็นกรดหลังออกกำลังกาย
ช่วงหลังออกกำลังกาย ร่างกายผลิตกรดแลคติกมากขึ้น น้ำด่างอาจช่วยทำให้ร่างกายกลับสู่ภาวะสมดุลเร็วขึ้น ช่วยให้ร่างกายฟื้นตัวเร็วขึ้นในบางกรณี แต่ยังเป็นข้อมูลเบื้องต้นที่ต้องศึกษาต่อ
4) ไม่สามารถเปลี่ยนค่า pH ของเลือดได้
นี่เป็นความเข้าใจผิดที่พบบ่อยมาก
ค่า pH ของเลือดมนุษย์ถูกควบคุมอย่างเข้มงวดอยู่ที่ 7.35–7.45 แม้คุณจะดื่มน้ำด่างมากแค่ไหนร่างกายก็ยังปรับสมดุลกลับมาเท่าเดิม ดังนั้น “น้ำด่างไม่ได้ทำให้เลือดเป็นด่าง” แต่เป็นเพียงการช่วยลดสภาพความเป็นกรดในกระเพาะชั่วคราวเท่านั้น
5) ในบางคนอาจเกิดผลข้างเคียง
แม้จะถือว่าปลอดภัยโดยทั่วไป แต่การดื่มเยอะเกินไปอาจทำให้
ท้องอืด
คลื่นไส้
ทำให้กระเพาะผลิตน้ำย่อยผิดสมดุล
ผู้ที่มีโรคเกี่ยวกับไตควรระวังเป็นพิเศษ
เพราะไตเป็นอวัยวะสำคัญในการรักษาสมดุลกรด–ด่างในร่างกาย หากทำงานหนักเกินไปอาจไม่ดีต่อสุขภาพ
ดื่มน้ำด่าง…ดีจริงไหม?
คำตอบคือ ดี
แต่ ร่างกายของเราสามารถรักษาสมดุล pH ได้ด้วยตัวเอง การดื่มน้ำด่างอาจมีประโยชน์ในบางสถานการณ์ เช่น ผู้ที่มีอาการกรดไหลย้อนบ่อย ผู้ที่ออกกำลังกายหนัก หรือคนที่ต้องการความสดชื่นเพิ่มขึ้น
แต่สำหรับคนทั่วไป การดื่ม “น้ำสะอาดปกติ” ก็เพียงพอแล้วต่อสุขภาพร่างกาย
ควรดื่มน้ำด่างอย่างไรให้ปลอดภัย? (คำแนะนำสำหรับมือใหม่)
1) เริ่มจากปริมาณน้อยก่อน
เริ่มจากวันละ 1 แก้ว แล้วค่อยเพิ่มเป็น 2–3 แก้ว เพื่อให้ร่างกายปรับตัวได้
2) อย่าดื่มทันทีหลังอาหาร
เพราะอาจไปลดน้ำย่อย ทำให้ระบบย่อยอาหารทำงานได้ช้าลง
ควรดื่มก่อนหรือหลังอาหารประมาณ 30–60 นาที
3) ดื่มในช่วงออกกำลังกายได้
ช่วยให้ร่างกายสดชื่นและลดภาวะกรดสะสมหลังออกกำลังกาย แต่ไม่ควรแทนน้ำปกติทั้งหมด
4) ผู้ป่วยโรคไตควรปรึกษาแพทย์ก่อน
เนื่องจากน้ำด่างมีแร่ธาตุหลายชนิด อาจกระทบต่อระดับอิเล็กโทรไลต์ในร่างกาย
5) เลือกแหล่งน้ำที่เชื่อถือได้
ควรเลือกยี่ห้อที่ผ่านมาตรฐาน อย่าดื่มน้ำที่ปรับด่างเองโดยไม่มีความรู้ เพราะอาจมีการปนเปื้อนหรือค่า pH สูงเกินไป
น้ำด่างให้ประโยชน์บางประการ เช่น ลดกรดไหลย้อนหรือช่วยฟื้นตัวหลังออกกำลังกาย
ถ้าจะเริ่มดื่มน้ำด่าง ขอให้เลือกอย่างเหมาะสม และปลอดภัยครับ
